De methodiek van de Ecoscans brengt de kwaliteit en leefbaarheid van het oppervlaktewater in de stad op een laagdrempelige manier visueel goed in beeld. Hierdoor ontstaat een goede basis voor het gesprek tussen waterschap en gemeenten om de waterkwaliteit, ecologie, biodiversiteit en leefbaarheid te verbeteren. Ook wordt deze methode door de vrijwilligers van ons citizen science project gebruikt.
Samenwerking met gemeenten vraagt om nieuwe methodiek
Het verbeteren van de waterkwaliteit en ecologie in het stedelijk gebied vraagt samenwerking tussen waterschap en gemeenten. In deze samenwerking zien we dat de kennis van waterkwaliteit en aquatische ecologie vaak bij het waterschap aanwezig is en dat bij veel gemeenten hierover weinig specialistische kennis in huis is. Dit maakt het praten over waterkwaliteit en ecologie en wat er nodig is vaak lastig en eenrichtingsverkeer. Zeker omdat de ecologische EKR-scores, zoals we die gebruiken voor de Kaderrichtlijn Water (KRW) complex zijn en niet aansluiten bij de ‘leefwereld’ van gemeenten.
Om deze kloof te overbruggen is in 2015 door het Netwerk Water & Klimaat - een samenwerkingsverband van De Stichtse Rijnlanden met inliggende gemeenten – de systematiek van de stadswater ecoscans ontwikkeld.
Visualiseren van de waterkwaliteitstoestand
Bijzonder aan de systematiek van de ecoscans is dat deze niet alleen uit gaat van fysisch/chemische en ecologische normen, maar dat er ook aandacht is voor beleving. Dat is voor stedelijk water een belangrijk aspect van de waterkwaliteit. De beoordeling van het stadswater wordt weergegeven in vier verschillende kwaliteitsniveaus (zie onderstaande afbeeldingen). Door deze niveaus te visualiseren in een tekening en een overzicht te maken van de kenmerken die horen bij de verschillende niveaus wordt de waterkwaliteitstoestand begrijpelijk gemaakt.
De beoordelingssystematiek is in 2020 verfijnd op basis van de ervaringen van 2015 en 2018. Om te kunnen blijven vergelijken zijn de resultaten van 2015 en 2018 omgerekend naar deze nieuwe methodiek.
Figuur: De vier waterkwaliteit niveaus in het stedelijk gebied uit de methodiek van de ecoscans
Tabel: Beoordelingssystematiek Ecoscans 2.0
Ecoscans zijn uitgangspunt voor verbetermaatregelen
Één keer in de drie jaar wordt bij de gemeenten in het beheergebied van De Stichtse Rijnlanden de kwaliteit van het stedelijk water geïnventariseerd door middel van deze Ecoscans. De resultaten van de scans vormen de basis voor de gesprekken tussen waterschap en gemeente voor de mogelijke verbetermaatregelen. Zo werken we samen aan schoon water in de stad.