Het goed kunnen uitvoeren van dit onderhoud begint bij een goede en haalbare planning van projecten, de programmering, Maar wat maakt een programmering goed en haalbaar? Er zijn veel verschillende aspecten die hier van invloed op zijn, denk bijvoorbeeld aan:

• Constante cashflow, zodat de uitgaven van Delfland constant en voorspelbaar zijn
• Urgentie, zodat waterkeringen versterkt zijn voordat ze een kritisch punt bereiken en een gevaar vormen voor de regio.
• Soorten waterkeringen, zodat er een constante vraag is naar specifiek (soort waterkering gebonden) personeel, materiaal en materieel. Denk bijvoorbeeld aan een groene kade in de polder of een kademuur van een gracht in een oude binnenstad.
• Projectteams, er is maar zoveel werk wat de projectteams kunnen uitvoeren. Het overvragen van deze teams kan leiden tot het niet op tijd kunnen uitvoeren van urgente werkzaamheden of het missen van koppelkansen. Aan de andere kant is het zonde om in rustige periodes de capaciteit van de teams niet volledig te benutten.
• Overlast omgeving, zodat bewoners niet jarenlang last hebben van verschillende projecten, maar dat al het onderhoud opeenvolgend in een korte periode wordt uitgevoerd.

Dit is een greep van de verschillende aspecten die van belang zijn bij een goede en haalbare programmering. Een programmering waarin al deze aspecten zijn afgewogen en optimaal benut worden, noemen we een optimale programmering.

Het is haast onmogelijk om alle aspecten te optimaliseren, er is altijd een balans. Bijvoorbeeld: het verminderen van de overlast in de omgeving door projectenclustering, leidt tot onderhoud van één type waterkering, bijvoorbeeld alleen maar groene kades (in landelijk gebied) of alleen maar keringen vlak naast of onder gemeentelijke wegen (in stedelijk gebied). Het effect hiervan is bijvoorbeeld meer werk voor aannemers gespecialiseerd in groene kades en minder werk voor aannemers die gedijen bij wat complexer werk. Het is daarom belangrijk om hier een balans in te definiëren.

Het optimaliseren op één aspect is met de hand te doen, op meer dan één aspect wordt dat steeds moeilijker. Het schuiven met projecten in de programmering heeft gevolgen voor de verschillende aspecten, waarbij één aspect beter wordt en een andere (vaak onbewust) minder.

Dit is een bekend type probleem in de kunstmatige intelligentie, namelijk een optimalisatie probleem. In de academische wereld vaak geïllustreerd met opstellen van een schoolrooster, er zijn zoveel verschillende aspecten van toepassing dat het vinden van de optimale oplossing moeilijk is.

Deze optimalisatietechnieken willen wij toepassen op de programmering Waterveiligheid van Delfland. Het programma Waterveiligheid leent zich uitstekend voor deze methode, omdat er veel trajecten geprogrammeerd worden met verschillend urgentie op verschillende locaties in het areaal. De werkzaamheden zijn wel homogeen, het betreft allemaal kadeverbetering.

De voorgestelde optimalisatie helpt de programmeur bij het initieel opstellen van de programmering, maar ook bij het bijhouden van de programmering. Vanuit de urgentie kunnen projecten plotsklaps geprogrammeerd moeten worden. Het algoritme ondersteunt de programmeur bij het vinden van een plek in de programmering en doet voorstellen om projecten te verschuiven. Uiteraard kan ervoor worden gekozen om wat er geprogrammeerd is, zo weinig mogelijk te verschuiven.