24 partijen, waaronder regionale overheden, kennisinstellingen en bedrijven, hebben de handen ineen geslagen. Zij onderzoeken samen hoe het water- en bodemsysteem op deze zandgronden klimaatadaptief kan worden ingericht voor landbouw en natuur. In het project KLIMAP (‘Klimaatadaptatie in de Praktijk’), dat mede gefinancierd wordt door de Topsectoren Agri & Food en Water & Maritiem, gaan zij aan de slag met handvatten die nodig zijn voor het klimaatbestendig inrichten van de Nederlandse zandgebieden. Bij afsluiting van het project, voorzien aan het eind van 2023, zal een procesbeschrijving worden opgeleverd hoe de methodiek van Ontwikkelpaden in de regio toe te passen. Ook zal advies worden gegeven welke instrumenten en tools het beste hiervoor ingezet kunnen worden. Tot slot leveren we een menukaart op, waarin de effecten en haalbaarheid van verschillende type maatregelen overzichtelijk in beeld worden gebracht. De partners beschouwen het project als een dynamisch proces van leren, participeren en implementeren. Zo worden de producten gedurende het project getoetst en verfijnd in diverse projectgebieden en vindt regelmatig kennisuitwisseling plaats tussen de verschillende partners en regio's.
De volgende partners zijn betrokken in de financiering en uitvoering van het samenwerkingsproject KLIMAP:
Waterschap Aa en Maas, Waterschap Vallei en Veluwe, Waterschap De Dommel, Waterschap Brabantse Delta, Waterschap Limburg, Waterschap Vechtstromen, Waterschap Rijn en Ijssel, Provincie Noord-Brabant, Provincie Gelderland, Provincie Limburg, STOWA, LLTB, KWR Water Research Institute, Deltares, Wageningen Environmental Research, Wageningen Livestock Research, Wageningen Universiteit, Radboud Universiteit, Louis Bolk instituut, Van den Borne projecten, KnowH2O, Kuipers Electronic Engineering, Barth Drainage.
De website van het project www.klimap.nl is inde zomer van 2021 gelanceerd en wordt gedurende het project aangevuld met informatie en filmpjes.
Update 18 augustus 2021:
Klimaatadaptatie met kruiden en regenwormen in grasland en andere maatregelen
De hooggelegen zandgronden in Noord Brabant zijn kwetsbaar voor klimaatverandering. Om in kaart te brengen welke maatregelen genomen kunnen worden en welke effecten we mogen verwachten loopt er een meerjarig onderzoeksproject genaamd Klimap (Klimaat adaptatie in de praktijk). Binnen dit project worden er veldproeven opgestart en ingezet op extra metingen bij bestaande proeven uit andere projecten. Deze kennis uit de veldproeven wordt meegenomen in toekomstverkenningen om te komen tot ontwikkelpaden. Zo leren we welke maatregelen te combineren met om samen met landbouw, natuurbeheer en overheden in te zetten op passend bodem en waterbeheer voor een klimaatbestendiger zandgebied.
Dit jaar lopen binnen Klimap de volgende proeven in Noord Brabant:
- Diepmengen organische stof (Helvoirt)
- Diepwortelende gewassen kruidenrijk grasland en sorghum (diverse locaties o.a. De Moer, Moergestel en Odiliapeel).
Bij de proeven met kruidenrijk grasland (https://youtu.be/VxIzBHllb24) worden ook verdampingsmetingen gedaan om te kijken of gras, rode klaver, smalle weegbree en cichorei er ook in slagen water vast te houden in droge perioden.
- Precisie irrigatie en druppelirrigatie (Reusel)
- Effectief ander landgebruik met duurzame pacht (Haaren)
- Natte landbouw in bufferzones tussen landbouw en natuur (Biest-Houtakker, Helmond, Scheiendsven en Soerendonk). Zo ook de lisdodde in Soerendonk, zie filmpje https://youtu.be/X0DjmvOHZzs en info https://www.klimap.nl/proefgebieden/paludicultuur-in
- Vergelijking beregening en irrigatie methoden (Vinkel)
- Water vasthouden in de haarvaten en extensieve melkveehouderij op natte gronden (Deurnese peel)
- Wormenproef (bij de Duinboeren)
De regenwormen (https://youtu.be/st4SQnq7Cj8) zorgen voor betere infiltratie en een groter waterbergendvermogen. In de wormen proef wordt gekeken naar verschillende soorten regenwormen, de wormengangen en hoe wormen zich verspreiden door een gebied. Meer info: https://www.klimap.nl/proefgebieden/wormenproef-bij-de-duinboeren