Bij het verwijderen van fosfaat uit oppervlaktewater wordt vaak ijzerchloride gebruikt. Hieraan bindt zich het fosfaat, dat vervolgens in vlokken naar de bodem zakt. Bij deze methode is een doseerinstallatie nodig, met veiligheidsvoorzieningen, en ook moet het gevormde ijzer-fosfaatslib periodiek worden weggebaggerd.

Hergebruik voor defosfatering
De nieuwste zuiveringstechniek maakt gebruik van ijzerhoudend zand en grind dat afkomstig is van filters die zijn toegepast bij de bereiding van drinkwater. Deze materialen kunnen nog veel fosfaat aan zich binden en kunnen daardoor nog lange tijd worden benut om fosfaten uit oppervlaktewateren te verwijderen. Bovendien bestaan daarna nog mogelijkheden voor hergebruik, bijvoorbeeld als medium voor ontzwaveling van biogas, slakkenkorrels of als supplement voor bakstenen (roodkleuring).

Nieuw granulaat
Samen met Aquaminerals, KWR en Agravis is een techniek ontwikkeld om een sterk fosfaatbindend granulaat te vervaardigen uit ijzerslib, waarmee ook fosfaat uit oppervlaktewater kan worden verwijderd. De adsorptiecapaciteit van deze materialen is vele malen hoger dan die van ijzergrind. Met praktijkproeven bij de Sloterplas zijn hiermee goede resultaten geboekt.

Onderhoudsvrije techniek
Met een goed opgezet filtersysteem zou hiermee meerdere jaren fosfaat kunnen worden gebonden zonder vervanging van het filtermateriaal; een nagenoeg onderhoudsvrij zuiveringssysteem zonder aanvoer van (kostbare) chemicaliën. Bij deze nieuwe techniek zijn geen opslagtanks en veiligheidsvoorzieningen nodig. Omdat de techniek zodanig kan worden vormgegeven dat hij een minimale impact heeft op de omgeving, biedt dat mogelijkheden voor de aanleg in natuurgebieden.

Spoelysteem
De grootste moeilijkheid van filtertechnieken op oppervlaktewateren is een snelle verstopping. De laatste jaren is daarom veel onderzoek gedaan naar een onderhoudsvrije manier om een snelle verstopping van het filter te voorkomen. Het eindresultaat van het onderzoek was een upflow-filtersysteem, met een spoelsysteem dat gebruikmaakt van het bovenstaande water. Deze filtermethode bleek overigens al te worden gebruikt bij de bereiding van drinkwater uit rivierwater in Colombia.

Nieuwe techniek
De komende periode wordt gewerkt aan de realisatie van vier nieuwe defosfateringsinstallaties die gebruik gaan maken van deze nieuwe techniek. De installaties Weersloot, Spiegelplas, Kortenhoef en de Ster worden gebouwd om te zorgen dat de fosfaatbelasting van belangrijke KRW waterlichamen in het gebied zal verminderen. Hiermee bereiken we dat de waterkwaliteit van deze gebieden verder verbetert en de in Europees kader afgesproken ecologische doelen worden gehaald.