Introductie - Het idee
Schaapskuddes trekken door onze provincies. Zowel in buitengebied als in stedelijke omgeving zijn zij de natuurlijke maaiers van onze bermen en dijken. Zorgvuldig maaien ze de juiste planten weg en laten ze andere kruiden en boompjes juist staan. Los het kreeftenprobleem op soortgelijke wijze op door kuddes roofvissen door de sloten te begeleiden. Ik heb geen enkel verstand van vissen of kreeften en kan dit idee zelf dus niet op realisme toetsen.

Uitwerking
De ongewenste rivierkreeften leven in onze sloten. Soms zijn het afgesloten waterpartijen maar veelal verbonden stelsels. Net als bij de schapen zijn soms natuurlijke barrières voldoende om een gebied te sluiten en soms is een hek nodig om het gebied te begrenzen. Dat geldt ook voor dit idee: beperk het te beheersen gebied om kreeften tegen te gaan en zet in die beperkte ruimte de roofvissen uit. Hierbij kan o.a. gedacht worden aan paling en snoek. Deze roofvissen zullen voornamelijk de kleinere kreeftjes uit het water opeten.

De in het water aan te brengen barrières moeten verplaatsbaar zijn. Bijvoorbeeld schotten met fijn gaas. Water kan doorstromen en kleine visjes kunnen zichzelf in veiligheid brengen. Door het gaas aan de onderkant fijnmazig te maken kunnen de kreeften er niet eenvoudig doorheen wandelen. Hoe meer naar het wateroppervlak, hoe groter de mazen zodat visjes kunnen vluchten. Uiteraard moeten de mazen zodanig klein blijven dat de roofviskudde er niet doorheen kan.

Voorafgaand aan het plaatsen van de roofvissen zijn overige (grotere) vissoorten uit het afgezetten gebied te verwijderen door hen met de schotten naar de 'buitenkant' van het afgezette gebied te drijven.

Met de schotten is ook de 'kudde' roofvissen te verplaatsen door de slotenstelsels om zo gestructureerd de sloten af te gaan. Maar ook om uiteindelijk de ruimte voor de roofvissen te beperken en ze zo eenvoudiger te kunnen vangen om ze elders weer uit te zetten. Om de kuddevissen te onderscheiden van de natuurlijk aanwezige populatie is het te overwegen de kuddevissen te voorzien van een klein labeltje in de rugvin of iets dergelijks. Zoals het oorlabel van een koe.

Wellicht is het mogelijk om de 'kudde' op te voeden door ze in de kweekwateren al met rivierkreeft te voeden. Misschien zijn de vissen in hun jaag- en eetgedrag deels trainbaar? Als dat zo is, dan zou de 'bijvangst' door de inzet van deze roofvissen beperkt kunnen blijven. Kijkend naar de goudvissen in onze vijver lijken sommige vissoorten in beperkte mate trainbaar. De visjes komen bijvoorbeeld heel duidelijk naar één plek toe als we 's ochtends de tuin in stappen om ze te voeren. Als we dat 's avonds doen (dan krijgen ze nooit eten) dan blijven de visjes waar ze zijn en reageren ze niet.

Praktische overwegingen
Dit idee heeft een aantal praktische zaken om verder over na te denken. Veel meer dan ik hieronder opneem, maar het gaat om het idee lijkt me.

- Wie zou de kudde moeten beheren? Wat mag dat kosten en wie zou dat moeten betalen?

Deels zou de vangst en verkoop van paling mogelijk een deel van de kosten terug kunnen verdienen. Zoals de wol en het vlees bij de schapen. En mogelijk kunnen de waterschappen en boeren een deel van het beheer en de kosten dragen. Zij hebben immers baat bij het vertrek van deze kreeftjes, met name op het gebied van de gangenstelsels.

- Hoe kom je aan paling en snoek?

Geen idee hoe je aan een kudde van paling of snoek kan komen. Ongetwijfeld zijn deze vissen te kweken. Met welke inspanning dat gepaard gaat weet ik niet.

- Inbreng van grote roofvissen kan ook invloed hebben op de populatie in de sloten.

Nieuwe vissen uitzetten betekent ook dat er mogelijk meer roofvissen in de sloten en wateren geboren gaan worden. Deze vissen ontsnappen waarschijnlijk aan het vangen en heruitzetten van de kudde. Gaat dit niet voor een nieuwe verstoring van het evenwicht zorgen? Geen idee. Mijn vermoeden is dat, mede doordat vissen zich niet over land verplaatsen, het evenwicht zichzelf herstelt als de roofvissen te weinig voedsel kunnen vinden.

- Dit idee beperkt de 'vlucht' over land niet.

Dat klopt. Daar is een ander idee voor nodig. Op het land krijgen de kreeften in elk geval met andere natuurlijke vijanden te maken, zoals reigers en meeuwen. Wellicht helpt het als de kades en kanten straks gemaaid zijn zodat de kreeftjes goed zichtbaar zijn voor deze vogels.